مقدمه :میگو یکی از مهمترین و محبوبترین موجودات دریایی است که در بسیاری از غذاها از جمله انواع خوراکها، سوپها و حتی غذاهای فستفود مورد استفاده قرار میگیرد. این آبزی کوچک و ظریف به دلیل خواص تغذیهای، طعم خوشمزه و پروتئین بالایی که دارد، در بسیاری از فرهنگهای غذایی جهان جایگاه ویژهای دارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی جامع و کاملی از میگو پرداخته و جنبههای مختلف آن از جمله ویژگیهای زیستی، انواع میگوها، فواید و مضرات مصرف میگو، روشهای پخت و نگهداری آن را بیان کنیم.
ویژگیهای زیستی میگو
میگوها جزء سختپوستان (Crustacea) و خانوادهای به نام "Decapoda" هستند که شامل حیواناتی با ۱۰ پای حرکتی میشود. این موجودات بهطور عمده در آبهای شور دریاها و اقیانوسها زندگی میکنند، اما برخی از گونهها در آبهای شیرین نیز یافت میشوند. میگوها معمولاً بدن باریک و کشیدهای دارند که دارای پوستی سخت و قابل جابهجایی است.
اجزای بدن میگو:
- سر و سینه: بخش جلوتر بدن میگو، شامل چشمها، آنتنها و اندامهای حسی است.
- شکم: بخش عقبی که برای حرکت و شنا استفاده میشود و بهصورت جداگانه از قسمتهای دیگر بدن است.
- اندامهای حرکتی: میگوها دارای پنج جفت پای حرکتی هستند که برای شنا کردن و حرکت در کف دریا یا زیستگاههای خود کاربرد دارد.
- انواع میگوها
میگوها در انواع مختلفی وجود دارند که از نظر اندازه، رنگ، طعم و محل زندگی با هم تفاوت دارند. در ادامه به برخی از رایجترین انواع میگو اشاره میکنیم:
1. میگوی وانامی
این نوع میگو یکی از شناختهشدهترین انواع میگوها است که در آبهای شور زندگی میکند. میگوی وانامی بیشتر در آسیای شرقی، بهویژه ژاپن و چین، پرورش مییابد. این میگوها از نظر اندازه متوسط و رنگ آنها معمولاً خاکی یا مایل به صورتی است.
2. میگوی گارگوسا
میگوی گارگوسا در آبهای عمیقتر زندگی میکند و به دلیل اندازه بزرگتر و طعم خوشمزهای که دارد، در بازارهای جهانی محبوب است. این میگو معمولاً در مناطق گرمسیری بهویژه در اقیانوس هند و اقیانوس آرام یافت میشود.
3. میگوی سفید
میگوی سفید، همانطور که از نامش پیداست، رنگی روشن و سفید دارد. این میگو یکی از رایجترین میگوها در بازارهای بینالمللی است و بهطور گسترده در صنعت پرورش میگو مورد استفاده قرار میگیرد. میگوی سفید معمولاً در آبهای شیرین و شور زندگی میکند.
در زیر روش تشخیص میگوی سالم از فاسد را بیان کرده ایم :
1 -بو: در میگوی سالم بوی مخصوص میگو استشمام می شود در حالی که در میگوی فاسد بوی زهم با بوی شدید آمونیاک و سولفیدهیدروژن استشمام می شود.
2 -رنگ: رنگ میگوی سالم برحسب گونه فرق می کند. در میگوی پرورشی که از گونه سهند هندی است، رنگ پوسته سبز زیتونی است. در گونه موزی که گونه غالب دریایی خلیج فارس است رنگ پوسته صورتی روشن است.در میگوی سرتیز، رنگ سفید و در میگوی سبز تیره رنگ است.در میگوی فاسد، پوسته رنگ طبیعی خود را از دست داده و اکثرا به رنگ سفید و گاهی اوقات کدر می شود.
3 -استحکام پوسته در قسمت سر و بدن: در میگوی سالم پوست سفت و سخت و سر محکم به بدن چسبیده و رنگ آن نیز تغییر نکرده است.
خواص و فواید میگو
میگوها دارای خواص تغذیهای بسیاری هستند که آنها را به یک ماده غذایی سالم و مفید تبدیل میکند. در ادامه به برخی از مهمترین فواید میگو اشاره میکنیم:
1.منبع غنی از پروتئین
میگو یکی از بهترین منابع پروتئین حیوانی است که دارای کیفیت بالای پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری برای بدن است. 100 گرم میگو حدود 20 گرم پروتئین دارد که برای رشد و ترمیم بافتهای بدن ضروری است.
2. کمکالری و کمچربی
میگو به دلیل کم بودن کالری و چربی، برای افرادی که به دنبال رژیمهای غذایی کمچربی یا کاهش وزن هستند، گزینهای مناسب است. این ماده غذایی برای حفظ سلامت قلب و عروق و کاهش سطح کلسترول خون نیز مفید است.
3. سرشار از مواد معدنی
میگوها حاوی مقادیر زیادی از مواد معدنی مانند ید، آهن، منیزیم، فسفر و روی هستند که برای سلامت استخوانها، عملکرد غده تیروئید و سیستم ایمنی بدن ضروری هستند. همچنین میگو حاوی سلنیوم است که بهعنوان یک آنتیاکسیدان طبیعی عمل کرده و از آسیبهای سلولی جلوگیری میکند.
4 -سلامت قلب و عروق با میگو:
میگو منبع غنی از اسیدهای چرب امگا 3 است که به کاهش التهاب،درمان فشارخون و بهبود عملکرد عروق کمک می کند که بالطبع خطر ابتلا به بیماری های قلبی مثل آترواسکلروز و حملات قلبی را کاهش می دهد.
5 -حفظ سلامت استخوان ها:
این غذای دریایی منبع خوبی از مواد معدنی مانند فسفر و کلسیم است که هردو برای حفظ سلامت استخوان ها و پیشگیری از بیماری های مرتبط با استخوان مانند پوکی استخوان ضروری اند.
6 -تقویت بینایی با میگو:
یکی از مهم ترین فواید میگو، تقویت بینایی و سلامت چشم ها است.به عنوان مثال:آستاگزانتین موجود در میگو، به کاهش خطر بیماری های مرتبط با سن مثل تباهی لکه زرد یا همان دژنراسیون ماکولا کمک می کند .
7 -کاهش خطر ابتلا به سرطان:
میگو به دلیل محتوای بالای سلنیوم و اسید های چرب امگا 3 در کاهش ابتلا به سرطاندپروستات و سینه بسیار موثر است.
8- پیشگیری از کم خونی:
میگو آهن و ویتامین B12 بسیاری دارد که در تولید گلبول های قرمز و جلوگیری از کم خونی نقش دارند .
9 -تقویت عملکرد تیروئید:
ید یکی از مواد تشکیل دهنده میگو است که برای عملکرد طبیعی غده تیروئید ضروری است در نتیجه،مصرف بیشتر میگو به تنظیم متابولیسم و حفظ سطح انرژی بدن کمک می کند .
10 -خواص میگو برای پوست و مو:
میگو همچنین منبع خوبی از پروتئین است که به حفظ و تقویت پوست و مو کمک می کند.مصرف روزانه میگو می تواند به حفظ سلامت پوست کمک کند.
11 -کمک به کاهش وزن:
در هر 85 گرم میگوی پخته شده حدود 20 گرم پرو تئین و تنها 84 کالری دارد.این مقدار پروتئین می تواند برای مدت طولانی تر سیر نگه دارد.همچنین روی موجود در میگو باعث افزایش سطح لپتین، هورمونی که اشتها را تنظیم می کند،می شود.
مضرات و نکات احتیاطی مصرف میگو
اگرچه میگو دارای فواید بسیاری است، اما در برخی شرایط باید مصرف آن با احتیاط انجام شود:
1. آلرژی به میگو
برخی افراد به پروتئینهای موجود در میگو حساسیت دارند و ممکن است پس از مصرف آن دچار واکنشهای آلرژیک شوند. این واکنشها میتوانند از خارش و التهاب پوست تا مشکلات جدیتری مانند تنگی نفس و شوک آنافیلاکسی ادامه یابند. بنابراین، افرادی که سابقه آلرژی به غذاهای دریایی دارند، باید از مصرف میگو خودداری کنند.
2. محتوای کلسترول بالا
اگرچه میگو به طور کلی چربی کمی دارد، اما میزان کلسترول آن نسبتا بالا است. بنابراین افراد مبتلا به مشکلات قلبی یا کسانی که از رژیمهای غذایی کمکلسترول پیروی میکنند، باید مصرف آن را محدود کنند.
3. آلودگیهای محیطی
در برخی مناطق، میگوها ممکن است آلوده به فلزات سنگین مانند جیوه و آرسنیک باشند که مصرف آنها میتواند خطرات جدی برای سلامت انسانها ایجاد کند. بنابراین خرید میگو از منابع معتبر و تمیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
روشهای پخت میگو
میگو به دلیل طعم لذیذ و فرآوری آسان، یکی از گزینههای محبوب در آشپزی است. در این بخش به چند روش معمول پخت میگو اشاره میکنیم:
1. میگوی کبابی
یکی از سادهترین روشها برای پخت میگو، کبابی کردن آن است. برای این کار، میگوها را با روغن زیتون، نمک، فلفل، سیر و لیمو مزهدار کنید و سپس آنها را روی آتش یا گریل بپزید تا طلایی و خوشمزه شوند.
2. میگوی سرخشده
میگو را میتوان بهراحتی در روغن سرخ کرد. میگوهای کوچک را در آرد و ادویهها پوشش دهید و سپس در روغن داغ سرخ کنید تا ترد و طلایی شوند.
3. میگوی آبپز
برای حفظ بیشتر مواد مغذی میگو، میتوان آن را آبپز کرد. میگوها را در آب جوش و نمک بپزید و سپس برای سرو، آنها را با سسهای مختلف یا به همراه سبزیجات بخارپز شده میل کنید.
نگهداری میگو
برای حفظ طراوت میگو و جلوگیری از فساد آن، باید به شیوههای مناسب نگهداری توجه شود:
- یخچال: میگو را میتوان در یخچال به مدت ۲ تا ۳ روز نگهداری کرد.
- فریز کردن: برای مدت طولانیتر، میگو باید در فریزر نگهداری شود. این عمل کمک میکند تا طعم و بافت میگو حفظ شود.
- یخزدایی: هنگام یخزدایی میگو، بهتر است آن را در یخچال قرار دهید تا بهآرامی یخ آن ذوب شود و از تغییر بافت و طعم جلوگیری شود.
نتیجهگیری و جمع بندی
میگو یکی از محبوبترین و مفیدترین غذاهای دریایی است که میتوان آن را بهراحتی در بسیاری از غذاها بهکار برد. این آبزی کوچک سرشار از پروتئین، مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا-۳ است که برای سلامت بدن بسیار مفید هستند. با این حال، مصرف میگو باید با احتیاط صورت گیرد و افرادی که به غذاهای دریایی حساسیت دارند باید از مصرف آن خودداری کنند.